Έχει κι ένα επίτευγμα η σημερινή δημοσιογραφία.Δίνοντας λόγο σε αμόρφωτους παρουσιάζει την κοινωνική αμάθεια.
Όσκαρ Ουάιλντ

Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου 2014

Η αρετή της ισορροπίας

Οι διανοητικές λειτουργίες είναι οι λειτουργίες που σχετίζονται με το νου και το μυαλό του ανθρώπου. Είναι αυτές οι λειτουργίες που θα επηρεάσουν το ψυχικό και συναισθηματικό του κόσμο. Τι μπορεί να ζητάει κάποιος ,λοιπόν, για να θεωρεί εαυτόν “γεμάτο”; Αγάπη, έρωτα, πάθος, έξαρση, ευτυχία, ηρεμία, γαλήνη, όλα ή τίποτα; Αλλά πάλι το συναίσθημα παραμένει κάτι το απροσδιόριστο και σχετικό. Υποκειμενικό καθότι ένα συναίσθημα σπάνια έχει διάρκεια και μονιμότητα. Έχει εξέλιξη, όμως.

Ισορροπία ή μεσότητα. Η λέξη κλειδί. Το μέτρο και η μεσότητα συνηγορούν στο να δοθεί συμμετρία, αρμονία και ισορροπία στη ζωή ενός ανθρώπου. Γιατί ο άνθρωπος δεν ενδίδει αποκλειστικά και μόνο στα ένστικτά του. Είναι έλλογο ον και ξεχωρίζει για τις πνευματικές του λειτουργίες, διεργασίες ανάμεσα στα ζώα(=ζωντανοί οργανισμοί). Το μέτρο και η μεσότητα συμβάλλουν στο να κυριαρχίσει το λογικό στοιχείο στην ανθρώπινη συμπεριφορά έτσι ώστε ο άνθρωπος να φτάσει στις πνευματικές του κατακτήσεις-στο αριστοτελικό τέλος(=ο σκοπός και ο στόχος του ατόμου). Στην ευτυχία και την ευδαιμονία. Στο “ου ένεκα” και στο “τέλος βέλτιστον”. Δηλαδή, στην πνευματική κορύφωση και στο τέλος του προορισμού.

Η τριαδική Αριστοτελική σχέση αναδεικνύει ως έλλειψη την μικροπρέπεια, μεσότητα την μεγαλοπρέπεια και υπερβολή την ματαιοδοξία. Ομοίως, αλλά σε ένα εξελικτικό σύστημα και όχι αντιθετικό, έχουμε ισορροπία-μεσότητα-αρμονία/αποδοχή. Γέννηση-Ζωή-Θάνατο. Και όλες οι έννοιες βιώνουν την ίδια συνεκτική σχέση με κεντρικό σημείο τη λέξη ισορροπία/μεσότητα. Και για να βρεις την ισορροπία στη ζωή πρέπει πρώτα να περάσεις από το στάδιο της αποδοχής. Για να το κάνεις αυτό πρέπει να έχεις βιώσει πρώτα την απώλεια. Ισορροπία-μεσότητα-αρμονία/αποδοχή.

Χρειάζεται προσπάθεια και άσκηση για να γίνει η μεσότητα έξη(=συνήθεια). Ένας εθισμός, μία συνήθεια που θα παρουσιάζει διάρκεια και σταθερότητα. Ωστόσο, είναι πολύ λεπτή η γραμμή που χωρίζει εθισμό(πάθος) με συνήθεια(ρουτίνα). Εθιζόμενος σε κάτι παρασύρεσαι στη δύνη του πάθους του πράγματος με το οποίο άπτεσαι. Συνηθίζοντας σε κάτι, το ακολουθείς με λογική και σύνεση. Από τη μία είσαι εραστής του εθ-(ιστικού)-ους και από την άλλη είσαι ορθολογιστής του ίδιου πράγματος-έθος σε συνάρτηση της ηθικής και της σύνεσης.

Η θεωρία της μεσότητας είναι ανίσχυρη και άτοπη όταν έρχονται κορυφαία διλήμματα στην επιφάνεια. Ερωτήματα που επιδέχονται-μόνον-απαντήσεων ναι ή όχι. Η μεσότητα, τότε, δεν αποτελεί επιλογή. Γιατί έχεις να επιλέξεις σε δύο μονοπάτια, δύο δρόμους. Διαλέγεις είτε τη μία είτε την άλλη δυνατότητα. Και τότε ο Αριστοτέλης φαίνεται σαν ένα παιδαρέλι που τη βρίσκει με τα σκίτσα του Αρκά... Σαν ένας κοινός θνητός.

Είμαστε πλασμένοι έτσι που η ανθρώπινη ψυχή βρίσκεται σε ένα διαρκή κι ατέρμονο αγώνα επικάλυψης από την ηδονή ή την λύπη. Ζώντας πάντοτε την απολυτότητα ενός ή του συναισθήματος. Έτσι, η μεσότητα ως φρόνιμη, σοφή και συνετή επιλογή είναι ένα είτε-είτε, δηλαδή, ευτυχία ή δυστυχία, επιτυχία ή αποτυχία, ίσως ευτυχία να είναι επιτυχία. Κι ο έλεγχος των συναισθημάτων έρχεται μάλλον σε σύγκρουση με την ανθρώπινη ιδιοσυγκρασία.