Έχει κι ένα επίτευγμα η σημερινή δημοσιογραφία.Δίνοντας λόγο σε αμόρφωτους παρουσιάζει την κοινωνική αμάθεια.
Όσκαρ Ουάιλντ

Παρασκευή 10 Μαΐου 2013

Κοινωνίες που σιωπηρά επιλέξαμε...


            Έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον η εξέλιξη των κοινωνιών και ο τρόπος που συντελέστηκε ιστορικά ανά τους αιώνες. Από τη Γαλλική Επανάσταση(1789), με τη σφραγίδα του διαφωτισμού, μέχρι τη Ρώσικη(1917), σημεία ιστορικά και παγκοσμίως καθοριστικά για την πρακτική και θεωρητική διαμόρφωση του όρου ελευθερία. Οι κοινωνίες με τις συνεχείς προσπάθειες για ανατροπή καθεστώτων και ευρύτερα πολιτικών σκηνικών εξελίχθηκαν σταδιακά στο μοντέλο που σήμερα αποκαλούμε καπιταλιστικό. Επί της ουσίας, βέβαια, ζούμε μία όχι και τόσο παράδοξη αμφισημία των τάξεων, δεδομένου πως, νοητά πάντα, υπάρχει ο διαχωρισμός των τάξεων στους έχοντες και στους μη έχοντες. Ο ρόλος του αναλώσιμου ανθρώπου παραγκωνίστηκε μεν, του έδωσε μία αξία όμως(one man=one dollar),σκεπτικό που υιοθέτησαν οι τραπεζίτες.
            Ο "εξευγενισμός" του είδους επέφερε αλλαγές στον τρόπο που θα συντελούνταν οι αλλαγές. Ειδικότερα, στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης πέτυχε το "άρτον και θεάματα", κουλτούρα βεβαίως πρωτόγνωρη για έναν λαό ταλαιπωρημένο και με σύντομη ιστορία. Έτσι, δημιουργήθηκε μια κοινωνία χαμηλών προσδοκιών και απαιτήσεων, μια κοινωνία απαίδευτη κι εύκολα ελέγξιμη. Από το "Τσοβόλα δώστα όλα" μέχρι το "λεφτά υπάρχουν". Οι τεχνητές ανάγκες αποπροσανατόλισαν την πλέμπα και η ελίτ εκμεταλλευόμενη τις ιστορικές συγκυρίες δούλεψε για τα συμφέροντά της.
            Ας πάμε και στο ρόλο των διανοούμενων στην εξέλιξη μιας κοινωνίας. Σύμφωνα με τον Τσόμσκι, ο ρόλος τους συνίσταται στο να κάνουν ό,τι χρειάζεται ώστε οι άνθρωποι να παραμένουν παθητικοί, υπάκουοι, αστοιχείωτοι και προγραμματισμένοι. Προσανατολίζοντας τον κόσμο προς τα επιπόλαια της ζωής, όπως ο καταναλωτισμός, οι διανοούμενοι του 20ού αιώνα πέτυχαν την πνευματική εσωστρέφεια κι απομόνωση των κοινωνιών. Τώρα η αντιστοιχία των σημερινών τεχνοκρατών-διανοητών είναι μία καλή νοητική ασχολία που μένει στη διακριτική μας ευχέρεια.
            Η ιστορία δείχνει πως η αλλαγή είναι μία διαδικασία επίκτητη και συνάμα δύσκολη. Δε νομίζω πως η πνευματική απελευθέρωση είναι όνειρο απατηλό όπως έμμεσα κι εμφατικά παρουσιάζεται από τα κέντρα εξουσίας. Μία κοινωνία παραιτημένη κι υπνωτισμένη είναι εύκολος στόχος. Η κινητοποίηση ας είναι μία έννοια που θα απασχολεί τον καθένα χωριστά. Γίνε εσύ η αλλαγή δε λένε;