Έχει κι ένα επίτευγμα η σημερινή δημοσιογραφία.Δίνοντας λόγο σε αμόρφωτους παρουσιάζει την κοινωνική αμάθεια.
Όσκαρ Ουάιλντ

Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2014

Το ξέσπασμα της Μέσης Ανατολής και οι Η.Π.Α

Η αραβική λέξη “jihad” απέκτησε διεθνή διάσταση και ,πλέον, αποτελεί κεντρική προβληματική για τη διεθνή Δυτική διπλωματία, κυρίως σε Κογκρέσο και UK Parliament. Ακριβολογώντας, η πολιτική δράση της jihad εξήρε την προσοχή της Δύσης, αλλά πολύ περισσότερο, η “θεατρικότητα” στις εκτελέσεις των Αμερικανών δημοσιογράφων James Foley και Steven Sotloff προκάλεσε την απαιτούμενη ένταση. Η ISIS κερδίζει την προσοχή από τα διεθνή μέσα και άρα κινεί το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Οι αναπαραστάσεις βίας εξυπηρετούν την ιδεολογική της υστεροφημία, αλλά πολύ παραπάνω περνάει τα μηνύματα που θέλει προς τις “καταραμένες” Η.Π.Α. “fi sabil allah”, δηλαδή, στο δρόμο του Θεού. “Jihad”, δηλαδή, αγώνας. Η ταύτιση των δύο όρων, ως συγκοινωνούντα δοχεία, μπορεί να προκαλέσει μεγάλο ζήτημα στην παγκόσμια ισορροπία. Η ιστορία μαρτυράει, άλλωστε, τους κινδύνους μίας μείξης των πολιτιστικών χαρακτηριστικών μίας ευρύτερης περιοχής, Μέση Ανατολή, με επίκληση στα ιδανικά του θρησκευτικού στοιχείου και με πολιτικές προεκτάσεις. Μία τέτοια δυναμική συγκυρία μπορεί να εξελιχθεί σε λαίλαπα. Ιδίως, όταν προέρχεται από τους κόλπους του φανατικού ισλαμισμού.

Οι κοινωνίες της Μέσης Ανατολής έχουν τη δική τους πολυπλοκότητα, στα χαρακτηριστικά και στις ιδιαιτερότητές τους (κουλτούρα). Τα κοσμικά καθεστώτα, κατά βάση απολυταρχικά στη δομή και στη λειτουργία τους, διατηρούσαν μία κάποια ισορροπία στο κατά τ' άλλα εύθραυστο πολιτικό σκηνικό των κρατών. Η αποσταθεροποίηση της πολιτικής κατάστασης σε Λιβύη (Καντάφι), Ιράκ (Σαντάμ Χουσεϊν), Αίγυπτο (Μουμπάρακ), Συρία (Άσσαντ) δημιούργησε προστριβές στο εσωτερικό των χώρων αυτών. Κι ενώ, οι εμφύλιοι μαίνονται ακόμη σε Συρία και Ιράκ, οι Η.Π.Α. χάνουν γρήγορα τον έλεγχο των ισορροπιών. Ακόμη, χειρότερη είναι η προσπάθεια πολιτικής τους παρέμβασης σε μία απόπειρα εξομοίωσης της Μεσανατολικής λογικής με τη Δυτική. Πράγμα εντελώς ανέφικτο. Η μονοκόμματη στήριξη των αντικαθεστωτικών δυνάμεων, σε κάθε περίπτωση, απέβλεπε στον εξυπνακίστικο τρόπο επιρροής στα εμπορικά δρώμενα των τόπων(=ο έλεγχος του πετρελαίου) και στην εξόντωση των ντόπιων ανταγωνιστών(=οι επιφανείς δικτάτορες). Η υποστήριξη στους αντάρτες, βέβαια, φάνηκε σαν ένα δίκοπο μαχαίρι. Γιατί, όταν το Δυτικό κοσμικό εμπλέκεται κι επηρεάζει μία κατάσταση που εκ των πραγμάτων δε γνωρίζει ή δεν έχει την εμπειρία να διαχειριστεί, τότε τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά απρόβλεπτα. Εν ολίγοις, οι Η.Π.Α. ενεπλάκησαν πολιτικά σε περιοχές που δεν αντιλαμβάνονται τα πολιτιστικά τους χαρακτηριστικά. Πρόκειται για μία σωρεία πολιτικών και στρατηγικών λαθών, με πρόχειρους χειρισμούς, που απορρέουν από την ευρύτερη αδυναμία των Ηνωμένων Πολιτειών στη διαχείριση των διεθνών θεμάτων.

Σε τελική ανάλυση, προτού ειπωθεί λαϊκίστικα ένα - “state incorrect” ή ένα - “we're deeply sorry for the victims of our families” σε μία κρίση αυτοκριτικής, καλό θα ήταν προτού σταλούν δημοσιογράφοι, να σταλούν ανθρωπολόγοι. Πώς παρεμβαίνεις πολιτικά σε έναν τόπο όταν δε ξέρεις την κουλτούρα του, τη θρησκεία του και τα χαρακτηριστικά του, την ταυτότητά του; Στην περίπτωση της αμερικανικής διπλωματίας ισχύει το -ανοίξτε και κάνα βιβλίο. Διότι, οι πολιτικοί και διπλωματικοί χειρισμοί του Κογκρέσου έχουν τη μορφή fast-food, με δεδομένη την εδραίωση των McDonalds στην παγκόσμια αγορά και την αποθέωση της εταιρικής πολιτικής από τους “καλοφαγάδες” φαφλατάδες Αμερικάνους. Σε αυτήν τη λογική εξομοίωσης μπορεί κάλλιστα να τοποθετηθεί μία επιχείρηση “Mcdonalds” αλα “Σοκ και Δέος” στο κέντρο της Βαγδάτης ή της Δαμασκού.
Η γεωπολιτική ισορροπία αλλάζει, γιατί και ο συσχετισμός δυνάμεων αλλάζει. Οι Η.Π.Α. εκφράζουν ,αισθητά, αδυναμία στο να παίξουν το ρόλο του πλανητάρχη. Οι ήττες σε Ιράκ και Αφγανιστάν, από 2000 κι έπειτα, αποτέλεσαν μεγάλες πληγές για την αμερικανική οικονομία. Παράλληλα, οι πολιτικοί χειρισμοί στη Μέση Ανατολή εξέθρεψαν μία πολύ απρόβλεπτη κατάσταση. Η διάλυση της μεσαίας τάξης, η ανάδυση των θρησκευτικών χαρακτηριστικών σε συνδυασμό με την έντονη παρεμβατικότητα των Αμερικανών, η φθίνουσα πορεία της Αλ Κάιντα, ενθαρρύνουν τη συσπείρωση της περιοχής της Μέσης Ανατολής υπό το πρίσμα μίας Αραβικής Μεγάλης Ιδέας. Στην ,πλέον, ιστορική συγκυρία, οι Αμερικάνοι εμφανίζονται άπραγοι, αδαείς και κυρίως άφραγκοι. Όση επιρροή κι αν ασκούν στο Σίτι και στο UK Parliament, όσο καλές κόπιες και να δίνουν στον Κάμερον, το story είναι πως we're all (no longer) liviving an Amerika που λένε και οι rammstein.