Η Ευρώ(πη) μια γειτονιά

Η ιδέα μιας Ευρώπης ενωμένης και παγκοσμιοποιημένης ουσιαστικά εκκινείται να εφαρμόζεται μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου την 9η Νοεμβρίου του 1989. Τέσσερα χρόνια μετέπειτα και συγκεκριμένα την 1η Νοεμβρίου του 1993, ενεργοποιείται και η Συνθήκη του Μάαστριχτ και έχουμε επισήμως Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην Ευρώπη του σήμερα -στις γειτονιές της- βλέπεις περισσότερες ομοιότητες παρά διαφορές. Ομοιότητες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές.

Η Γαλλία, για παράδειγμα, της κυβέρνησης Ολάντ, του σοσιαλιστικού κόμματος, εμφανίζει εικόνες και σημάδια που μερικά μόνο χρόνια πριν, ζήσαμε στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση Ολάντ ακολουθεί μία πολιτική διακυβέρνησης συντηρητική, low profile, χωρίς διάθεση να συγκρουστεί ούτε με το λαό, αλλά ούτε και με τις πολυεθνικές. Έχει διεκπεραιωτικό χαρακτήρα και έχει αναλάβει την πορεία μετάβασης της χώρας από μία εποχή σε μία άλλη- αυτό το transition το 'παιξε και το αγαπημένο μας porte-parole που τώρα απολαμβάνει τις διακοπές του στις φτωχογειτονιές της Lady Gaga.

Στη Γαλλία η έννοια της μονιμότητας, τουλάχιστον στο εργασιακό, είναι λίγο πολύ άγνωστη. Η εργοδοσία στον ιδιωτικό τομέα, όλα τείνουν πλέον να ιδιωτικοποιηθούν, δουλεύει με συμβόλαια, είτε μηνιαία, είτε δίμηνα, ανάλογα με τις ανάγκες και με το ποσό που διατίθενται να δαπανήσουν για υπαλληλικά-εργατικά χέρια. Σύμφωνα με το νόμο απαγορεύται να μειωθεί ένα προσυμφωνημένο συμβόλαιο και γενικότερα η μείωση σε μισθούς δεν είναι επιλογή. Η τακτική, όμως, αφορά το ύψος της καταβληθείσας φορολογίας στο κράτος. Από την εταιρία και από τον ιδιώτη-εργαζόμενο.

Στα χέρια μου έχω μία μηνιαία σύμβαση ενός εργαζόμενου για τη Manpower France, γνωστή πολυεθνική εταιρία. Σύμφωνα με αυτή ο εργαζόμενος έχει λαμβάνειν μεικτό ποσό 2330,43€. Από αυτό, θα πρέπει να καταβάλει από την τσέπη του συνολικά 524,44€ στο Γαλλικό κράτος. Καθαρό κέρδος, ο ίδιος, έχει 1805,99€. Η εταιρία οφείλει να αποληρώσει σε φόρους στην πολιτεία, για το μηνιαίο αυτό συμβόλαιο, 1048,09€. Συνολικά η Manpower France ξόδεψε για το μηνιαίο αυτό συμβόλαιο 3378,52€. Το 46,5% της συνολικής απολαβής καταβάλλεται ως φορολογία στο Γαλλικό κράτος. Το 22,5% του μισθού του εργαζόμενου ομοίως. Μπορεί, λοιπόν, να απαγορεύεται δια ροπάλου η όποια μείωση μισθού σε ένα προσυμφωνημένο συμβόλαιο, ωστόσο, με την τακτική της “εξυπνης” φορολογίας μπαίνει νόμιμο χέρι στο μηνιαίο budget του Γάλλου ιδιώτη.

Θεωρώ ανέφικτη την εφαρμογή μιας τέτοιας φορολογίας στην Ευωζώνη, κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση. Πολύ απλά γιατί οι οικονομίες των χωρών διαφέρουν όπως και τα στάνταρ ζωής και αγοράς. Όσο κι αν χτυπιέται η Λαγκάρντ για τους αναρχικούς Έλληνες που δε μπαίνουν σε καλούπι.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή της λίστας του δημόσιου χρέους. Και στην προσπάθεια της να το εξισορροπήσει με το ΑΕΠ θα συνεχίζει να δανείζεται-χρεώνεται στη Γερμανία. Το 150,3% είναι ένα ποσοστό που καταδεικνύει την αδυναμία μας για εσωτερική ανάπτυξη και παραγωγή. Σημειωτέον, πως αν μία χώρα ανέλθει στο 100%, έχει πρόβλημα, γιατί χοντρικά σημαίνει πως όσο παράγει τόσα χρωστάει ακριβώς. Η Γαλλία είναι στο μεταίχμιο, την προκειμένη στιγμή και ισορροπεί για την ώρα. Ο Σαρκοζί, όμως, έρχεται. Ενδιαφέρον, στη λίστα έχουν οι χώρες όπως η Κύπρος και η Λεττονία. Χώρες στις οποίες οι τράπεζες ξεπλένουν το μαύρο χρήμα της Ρωσίας. Εξ ου και το διπλωματικό επεισόδιο στην Κύπρο, με την παύση πληρωμών. Δύσκολος καιρός για μεσάζοντες που δεν εξυπηρετούν το Γερμανικό συμφέρον.

Η τακτική των περικοπών στην Ελλάδα βλέπει κατ' αποκλειστικότητα κλάδους ζωτικής σημασίας για την κοινωνία. Εκπαίδευση, υγεία. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών από τη μια μέρα στην άλλη έχασε το εργατικό του δυναμικό. Το χρήσιμο εργατικό δυναμικό. Γιατί, οι βισματίες θα επιβιώσουν των κυβερνητικών αποφάσεων. Και το πλάνο μιλάει για ιδιωτικοποίηση ενός εκφυλισμένου δημόσιου θεσμού. Εύκολα παρερμηνεύσιμη έννοια το “δημόσιος-α-ο”.

Στη Λυών το “Lumiere 2” τελεί υπό κρίση. Η Γαλλική κυβέρνηση αποφάσισε πως τα τμήματα Ψυχολογίας, Ανθρωπολογίας και Κοινωνιολογίας είναι ωφέλιμο να συγχωνευτούν, εξοικονομώντας κρατικές δαπάνες. Αυτόματα, αυτό σημαίνει απολύσεις, περεταίρω περικοπές, ξεσκαρτάρισμα. Για ένα πανεπιστήμιο που ούτως ή άλλως έχει σημαντικότερα θέματα προς επίλυση.

Και είναι ενα ζήτημα τα κρατικοδίαιτα πανεπιστήμια. Η έλλειψη αυτονομίας και αυτάρκειας τα αναγκάζει να ακολουθούν πεπατημένες. Όπως η γραμμή για το σύστημα διδασκαλίας. Το μάθημα γίνεται χωρίς feedback συμμετοχή από το κοινό των φοιτητών, η διάλεξη είναι μονοκόμματη, μία ομιλία με slides ανιαρού περιεχομένου, χωρίς πρωτοτυπία, χωρίς αμοιβαία ερευνητική διάθεση. Είναι μία διαδικασία ξεπέτας και fast food. Βαρετή κι ανούσια για καθηγητές και φοιτητές.

Στην Ελλάδα, ο Τσίπρας ετοιμάζεται να ντυθεί “αλλαγή”, φορώντας πιο ακριβό και φιλοευρωπαϊκό κοστούμι. Βελτιώνει την επικοινωνιακή του πολιτική, γίνεται καλύτερος ρήτορας, βασιζόμενος στην αταλαντοσύνη του ελληνικού κοινοβουλίου. Ντύνεται καλύτερος porte-parole, πιο φιλόδοξος και φοράει ένα νούμερο πιο πάνω. Οι συνθήκες τον σιγοντάρουν, η Ευρώπη θα του δώσει το οκ αν συνεχίσει τις εσωκομματικές αλλαγές. Χρειάζεται μία πιο φιλοκαπιταλιστική χροιά για να αγγίξει το θώκο. Η εξουσία δεν είναι θέμα ιδεαλισμού.

Η Γαλλία, στις επόμενες εκλογές, ετοιμάζεται να δεχθεί μετα Βαϊων και κλάδων το “President des riches”. Ο Νικολά Σαρκοζί είναι the guy for the job. Εκμεταλλευόμενος την πολυπολυτισμική εικόνα της Γαλλίας, θα συνεχίσει το πλάνο των ιδιωτικοποιήσεων, θα συσφίξει τις σχέσεις με τις πολυεθνικές που στηρίζουν τη Γαλλική οικονομία και θα παίξει πάλι με τις συγκυρίες στην Αλγερία, έτσι ώστε να προχωρήσει σε δίκαια ανακατανομή του πλούτου. Κίνηση που θα φέρει τη Γαλλία πάνω από το 100% της αναλογίας ΑΕΠ-χρέους. Κι ίσως εκεί πέσουν κι οι τίτλοι τέλους της ουτοπίας του ενιαίου ευρωπαϊκού νομισματικού συστήματος.

-Εδώ(Γαλλία), αντιδράμε για δύο εβδομάδες και μετά σταματάμε. Έτσι κι αλλιώς, πάντα ψηφίζεται αυτό που θέλει η μειοψηφία. Αυτό μου είπε ο φίλος μου από τη Λυών. Μερικές φορές ο θυμός είναι καλύτερος από τη λύπη. Όταν είσαι θυμωμένος γίνονται αλλαγές. Μάλκολμ Χ.

Η μόρφωση δεν είναι προνόμιο των ολίγων. Δεν είναι για καμία ελίτ. Είναι κοινό κι επίκτητο αγαθό. Όσοι περισσότεροι έχουνε τη γνώση, τόσο περισσότερο επικίνδυνη γενιά γινόμαστε.